TERENY ZALEWOWE Regionu Radomskiego

Obecnie obserwujemy nadchodzącą falę powodziową, która zbliża się do miast w południowo-zachodnich województwach Polski. Czy Radom i region radomski będą tego lata, w 2024 roku, wolne od powodzi i podtopień? Wszystkie wskaźniki sugerują, że tak! Jednak czy region radomski jest trwale wolny od zagrożenia powodziowego w przyszłości? Raczej nie!

MAPA: Rzeki lub odcinki rzek, dla których sporządzono MZP i MRP w I cyklu planistycznym - źródło: WODY.GOV.PL [1]

Mapa przedstawia lokalizację Radomia wśród najważniejszych rzek regionu: Mleczna, Zagożdżonka, Radomka, Pilica i Kamienna. W samym Radomiu znajduje się znacznie więcej cieków wodnych i rzek lokalnych, a w regionie radomskim można wymienić m.in.: Jabłonicę, Kobyłkę, Szabasówkę, Oronkę, Garlicę, Dobrzycę, Bosak, Pacynkę, Leniwkę, Narutówkę, Krypiankę, Zwolankę, Klikawkę, Plewkę, Czerniawkę, Zwoleńkę, Tczówkę, Gzzówkę, Muchę, Kobylankę, Modrzejowiankę, Iłżankę, Kosówkę, Strużankę, Krępinakę, Wolankę, Małyszyńca, Brodek i Oleśnicę. [A]

MAPA: Rzeki lub odcinki rzek, dla których sporządzono MZP i MRP w II cyklu planistycznym - źródło: WODY.GOV.PL [1]

HYDROLOGIA RADOMIA [3]

• Do wód powierzchniowych płynących na terenie miasta zaliczamy:
• Mleczna: największa rzeka na terenie Radomia; dł. 27,8 km, prawy dopływ Radomki
• Pacynka: rzeka o długości 23,8 km; prawy dopływ Mlecznej
• Mnich: strumień o długości 5,2 km, lewy dopływ Pacynki
• Kosówka: strumień, prawy dopływ Mlecznej, objęty obszarem chronionym „Dolina Kosówki”
• Potok Malczewski: ciek źródłowy Mlecznej o długości ok. 5 km
• Potok Południowy: skanalizowany ciek wodny o długości ok. 5 km uchodzący do Mlecznej
• Potok Północny: struga o długości ok. 6 km uchodząca do Mlecznej
• Strumień Godowski: okresowy ciek źródliskowy Mlecznej o długości ok. 10 km
• Strumień Halinowski: struga będąca lewym dopływem Mlecznej

MAPA: Położenie obszaru Radomia (Fig.1) - Materiały Informacyjne PSH - Wody Podziemne Miast Polski - źródło: PGI.GOV.PL [4]

PL.WIKIPEDIA.ORG [C]

KOSÓWKA to strumień w województwie mazowieckim, będący prawym dopływem Mlecznej, zlokalizowany w okolicach Augustowa. Nazwa ta błędnie odnosi się do górnego odcinka Mlecznej, przepływającego przez Muzeum Wsi Radomskiej, aż do stawów w Kosowie. Obszar ten jest objęty ochroną jako "Dolina Kosówki" i zamieszkują go dzikie zwierzęta oraz chronione rośliny, takie jak purchawica olbrzymia i storczyk plamisty.

ŁUG GOŁĘBIOWSKI znany również jako Bagno, to jedyny użytek ekologiczny na terenie Radomia. Jest to zarośnięty staw położony w zlewni Strumienia Brzustowskiego. Znajduje się w północno-wschodniej części miasta, pomiędzy ulicami Marka Grechuty, Północną i Rodziny Graboszów, na wysokości około 167 m n.p.m. Powierzchnia tego obszaru wynosi 6,86 ha.

MLECZNA to prawobrzeżny dopływ Radomki, mający długość 27,8 km i dorzecze o powierzchni około 348,5 km². Jej źródła znajdują się w okolicach Kacprowic, Franciszkowa, Wolanowa i Młodocina. Rzeka płynie przez stawy w Kosowie, Pruszaków, Wośniki, Borki (gdzie znajduje się Zalew na Borkach), a następnie na północ do Radomki w okolicy wsi Lisów. Historia Mlecznej sięga końca VIII wieku, kiedy powstała wczesnośredniowieczna osada Piotrówka, dając początek miastu Radom. Na terenie Radomia znajduje się również zalew rekreacyjny w dzielnicy Borki o powierzchni 9 ha.

MNICH, znany również jako Księżą Rzeką, to strumień w gminie Jedlnia-Letnisko i gminie Radom, będący lewym dopływem Pacynki. Ma długość około 5,2 km i powierzchnię zlewni wynoszącą 11,2 km². Jego źródło znajduje się na wysokości około 171 m n.p.m., a ujście na 140 m n.p.m. Na terenie Radomia długość Mnicha wynosi około 3 km. Strumień zaczyna swój bieg po południowej stronie trasy krajowej nr 12, w rejonie Rajca Szlacheckiego. Choć wcześniej był wykorzystywany jako rów melioracyjny, obecnie w przyujściowym odcinku podlega procesom renaturalizacji. Obszar „Czarnej Miedzy” przy rondzie lubelskim w Radomiu traktowany jest jako teren źródliskowy tego cieku. Dolina Mnicha, w północnej części, znajduje się w obszarze specjalnej ochrony ptaków (OSO) Ostoja Kozienicka, a fragment zlewni obejmujący las w rejonie Antoniówki jest częścią specjalnego obszaru ochrony siedlisk (SOO) Puszcza Kozienicka, chronionego w ramach sieci Natura 2000.

PACYNKA to rzeka w powiecie radomskim, będąca prawym dopływem Mlecznej, do której uchodzi pod Lesiowem. Jej źródła znajdują się pod Makowcem w gminie Skaryszew, na wysokości około 179 m n.p.m., a ujście na 131,6 m n.p.m. Największym dopływem Pacynki jest Gzówka, która uchodzi poniżej Jedlni-Letnisko. Nazwa rzeki pochodzi od młyna „Pac”, który otrzymał przywilej królewski w 1433 roku. W przeszłości w tym rejonie istniał duży staw oraz dwa młyny przed I wojną światową. Na Pacynce i jej dopływie Gzówce działało 10 młynów, z których dziś pozostały jedynie ruiny. Rzeka między Siczkami a Rajcem Letnisko zasilana jest przez liczne źródła, w tym jedno (św. Jana) zagospodarowane na potrzeby ścieżki dydaktycznej „Nad Pacynką”. Drugim źródłem jest Mnich, mało znany strumień, który ma długość około 5,2 km i uchodzi do Pacynki w okolicy miejscowości Antoniówka.

POTOK MALCZEWSKI znany według nazewnictwa MPHP jako Dopływ spod Janiszpola, jest jednym z cieków źródliskowych rzeki Mlecznej. Trudno jednoznacznie określić obszar jego źródliskowy, ale prawdopodobnie dawniej obejmował okolice Malczewa lub Idalina. Szybki rozwój miasta po II wojnie światowej oraz rosnące zapotrzebowanie na wodę (budowa stacji pomp na Idalinie) spowodowały powstanie dużego leja depresyjnego, co przyczyniło się do okresowego wysychania koryta potoku. Koryto potoku biegnie przez Malczew, gdzie znajduje się Staw Malczewski, następnie przez łąki Godowskie, gdzie łączy się z Strumieniem Godowskim. Potok dalej przepływa przez Bramę Godowską, osiedle Południe, Żakowice i Wośniki, aż wpada do Mlecznej. W późniejszym czasie górna część potoku została przekopana pod ul. Słowackiego i uregulowana wzdłuż ul. Leszczynowej, co zmieniło jego zlewnię z Pacynki na Mleczną, a obecnie obszar źródliskowy potoku znajduje się na terenie Makowa Nowego.

POTOK POŁUDNIOWY to całkowicie skanalizowany ciek wodny przepływający przez Radom. Jego początek znajduje się prawdopodobnie w okolicach Długojowa Górnego, skąd płynie na zachód przez łąki za Centrum Handlowym M1, gdzie odprowadza wody deszczowe. W jego biegu znajduje się staw Prędociński, a następnie potok wpływa do oczka wodnego na osiedlu Ustronie, gdzie kończy płynięcie otwartym kanałem i wchodzi do kolektora. Dawniej potok przyjmował lewy dopływ z Prędocinka, który dziś jest ujęty w kanalizację. Historia potoku sięga czasów, gdy jego koryto prowadziło przez teren folwarku Mariackie oraz wzdłuż ulic Podwalnej, Kanałowej i Limanowskiego, aż do Mlecznej na terenie Starego Ogrodu. Jego wody zasilały niegdyś fosę Miasta Kazimierzowskiego. Tereny w dolinie Potoku Południowego były zabagnione, a ich osuszenie nastąpiło dopiero po budowie kolektora w latach dwudziestych XX wieku, związanej z budową Fabryki Broni.

POTOK PÓŁNOCNY prawostronny dopływ Mlecznej, ma długość 7,81 km i zlewnię o powierzchni 12,96 km². Jego źródła znajdują się w okolicach Lasowic. Potok przepływa przez Radom, w tym dzielnice Osiedle Nad Potokiem, Os. XV-Lecia, Osiedle Słoneczne i Obozisko, a uchodzi do Mlecznej na wysokości dawnego Dworca Podmiejskiego MPK. W górnym odcinku potoku odprowadzane są wody deszczowe z terenu lotniska na Sadkowie oraz strumień z ogródków działkowych.

STAW MALCZEWSKI to zbiornik wodny o powierzchni około 2 ha, położony w Radomiu, w dzielnicy Malczew, na Potoku Malczewskim. Jest to miejsce, które odgrywa istotną rolę w lokalnym ekosystemie, oferując siedlisko dla różnorodnych gatunków roślin i zwierząt. Staw jest również popularnym miejscem rekreacyjnym, gdzie mieszkańcy mogą spędzać czas na spacerach, wędkowaniu czy obserwacji ptaków. Dzięki naturalnemu otoczeniu, staw przyczynia się do poprawy jakości środowiska w okolicy, a także stanowi ważny element krajobrazu dzielnicy Malczew. W ostatnich latach podejmowane były działania mające na celu ochronę i renaturalizację tego obszaru, aby zachować jego walory przyrodnicze i estetyczne.

STRUMIEŃ GODOWSKI, znany według nazewnictwa MPHP jako Dopływ spod Mazowszan, to ciek okresowy, który wraz z Potokiem Malczewskim stanowi źródło rzeki Mlecznej. Strumień zaczyna swój bieg z kilku małych cieków pod Mazowszanami, płynie na północ przez Trablice, gdzie przyjmuje dwa lewostronne dopływy z Kotarwic i Pelagiowa. Następnie kieruje się wzdłuż ulicy Wiejskiej i przez Godów, gdzie jego koryto traci naturalny kształt, a wody rozlewają się na łąki Godowskie, szczególnie podczas wiosennych roztopów, co czasami powoduje zablokowanie ul. Krynickiej. W upalne lata strumień praktycznie zanika. Na północnych łąkach łączy się z uregulowanym rowem Potoku Malczewskiego, a dalej przepływa przez Bramę Godowską, osiedle Południe i Żakowice, aż do połączenia z Mleczną w okolicach Wośnik.

STRUMIEŃ HALINOWSKI, znany również jako Cerekwianka, to dopływ Mlecznej o długości 10,14 km. Jego źródła znajdują się pod Sławnem, skąd płynie w kierunku północno-wschodnim. W Radomiu przepływa przez dzielnice Kozia Góra i Halinów, a uchodzi do Mlecznej w zachodniej części miasta, na wysokości ul. Maratońskiej. W pobliżu ronda im. Łaskiego znajduje się niewielki staw na strudze. Strumień okresowo zanika w niektórych odcinkach, szczególnie w górnym biegu.

ZALEW BORKI to zbiornik wodny o powierzchni 9 ha, zlokalizowany w Radomiu, przy ulicy Krasickiego. Został wybudowany w latach 70. XX wieku głównie w czynie społecznym. Już w drugiej połowie lat 80. zaczęły się problemy z napełnieniem akwenu, spowodowane obniżeniem poziomu wód gruntowych oraz nieszczelnością dna zbiornika. Dodatkowo, nieodpowiednia sieć kolektorów deszczowych drenażowała jego zawartość. W latach 90. zalew i jego otoczenie uległy dewastacji, ale w latach 1999–2001 przeprowadzono poważne inwestycje, które obejmowały odnowienie niecki zalewu, uszczelnienie dna, remont jazów oraz budowę nowych pomostów i ścieżki rowerowej. W wodzie zalewu występuje wiele gatunków ryb, takich jak szczupaki, karpie, okonie i sumy. Planuje się również przebudowę sieci kanalizacji deszczowej, aby woda z południowych dzielnic miasta była odprowadzana do Potoku Malczewskiego przed zalewem, a nie do Mlecznej poniżej niego.

MAPA: Zagrożenia Powodziowego - WODY.ISOK.GOV.PL [5]

MAPY ZAGROŻENIA i RYZYKA POWODZIOWEGO

Mapy zagrożenia powodziowego (MZP) oraz mapy ryzyka powodziowego (MRP) zostały opracowane na mocy Dyrektywy 2007/60/WE, która wymaga ich przygotowania do 22 grudnia 2013 roku. Opracowaniem map zajmuje się Prezes Krajowego Zarządu Gospodarki Wodnej zgodnie z ustawą Prawo wodne. Mapy te zostały stworzone w ramach projektu "Informatyczny System Osłony Kraju przed nadzwyczajnymi zagrożeniami" (ISOK) przez Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej PIB. 22 grudnia 2013 roku mapy zostały opublikowane na Hydroportalu MZP i MRP w formie plików PDF. W 2014 roku poddano je weryfikacji, a uwagi zgłaszane przez organy administracji były analizowane i w razie potrzeby uwzględniane. Ostateczne wersje map przekazane zostały jednostkom administracji 15 kwietnia 2015 roku.

PRAWDOPODOBIEŃSTWO wystąpienia powodzi na poziomie 1% (raz na 100 lat) oznacza, że maksymalny przepływ wody o tym prawdopodobieństwie może wystąpić statystycznie raz na 100 lat, obliczany na podstawie 30-letnich danych maksymalnych przepływów rocznych w danym punkcie wodowskazowym. Należy zaznaczyć, że nie oznacza to, że powódź zdarza się co sto lat, ponieważ jest to wartość statystyczna oparta na historycznych danych. Obszary zagrożenia powodziowego przedstawione na mapach są wynikiem matematycznego modelowania hydraulicznego, opartego na precyzyjnych danych uzyskanych z lotniczego skanowania laserowego. Do ich sporządzenia wykorzystano nowe dane hydrologiczne, w tym maksymalne przepływy z powodzi w 2010 roku, co może wpłynąć na różnice między nowymi mapami a wcześniejszymi studiami ochrony przeciwpowodziowej. Studia te pozostają ważne, dopóki nie zostaną sporządzone i przekazane nowe mapy w kolejnych cyklach planistycznych.

MAPY RYZYKA POWODZIOWEGO stanowią ważne uzupełnienie map zagrożenia powodziowego, które skupiają się na określeniu potencjalnych strat wynikających z powodzi oraz identyfikacji obiektów narażonych na zalanie w przypadku wystąpienia tego zjawiska. Te obiekty obejmują infrastrukturę, tereny mieszkalne, a także obiekty kulturowe, co pozwala na kompleksową ocenę ryzyka powodziowego. Analiza tych danych jest kluczowa dla ochrony zdrowia i życia ludzi, ochrony środowiska, a także zachowania dziedzictwa kulturowego oraz stabilności gospodarczej. Mapy zagrożenia i ryzyka powodziowego pełnią rolę nietechnicznych narzędzi ochrony, które mają na celu zmniejszenie negatywnych skutków powodzi. Dzięki nim lokalne społeczności oraz władze mogą podejmować świadome decyzje dotyczące lokalizacji inwestycji, co jest szczególnie istotne w obszarach o wysokim ryzyku powodziowym. Mieszkańcy mają możliwość sprawdzenia, czy ich lokalizacja znajduje się w strefie zagrożonej, co pozwala im na podjęcie działań prewencyjnych. Oba rodzaje map są również istotne dla racjonalnego planowania przestrzennego. Informacje te są nieocenione w sytuacjach kryzysowych, ponieważ ułatwiają szybką reakcję i zarządzanie w przypadku wystąpienia powodzi. Umożliwiają również prowadzenie dalszych analiz potrzebnych do realizacji działań administracyjnych oraz zarządzania kryzysowego. Warto podkreślić, że mapy ryzyka powodziowego mają także potencjał wpływania na ubezpieczenia, pomagając w wprowadzeniu normatywów dotyczących zasad ubezpieczenia ludzi i mienia na obszarach zagrożonych powodzią. Głównym celem opracowania tych map jest jednak stworzenie solidnych podstaw do planów zarządzania ryzykiem powodziowym, co jest kluczowym etapem w implementacji Dyrektywy Powodziowej. Ostatecznie, mapy te służą jako narzędzie do gromadzenia danych, ustanawiania priorytetów oraz podejmowania decyzji o charakterze technicznym, finansowym i politycznym w kontekście zarządzania ryzykiem powodziowym.

MAPA: Zagrożenia powodziowego z głębokością wody - prawdopodobieństwo 1% (raz na 100 lat) - źródło: IMAPCLOUD.PL [2]

DIAGNOZA STANU ZASOBÓW WODNYCH 2021 [6]

Z opracowanego dokumentu wynika, że w Polsce istnieją strategiczne dokumenty na szczeblu krajowym, w tym: Plan gospodarowania wodami na obszarze dorzecza Wisły, Plan zarządzania ryzykiem powodziowym dla tego samego obszaru, Plan przeciwdziałania skutkom suszy, Program przeciwdziałania niedoborowi wody na lata 2021-2027 z perspektywą do roku 2030 oraz Krajowy program renaturyzacji wód powierzchniowych. Niestety, na szczeblu regionalnym i lokalnym brakuje podobnych dokumentów. Dodatkowo, w 2021 roku zdiagnozowano problem braku rozstrzygnięć dotyczących kompetencji. Niedookreślony podział kompetencji między gminą a Państwowym Gospodarstwem Wodnym Wody Polskie w zakresie utrzymania wód, których charakter nie został ustalony, budzi kontrowersje. PGW WP nie klasyfikuje ich jako powierzchniowe wody płynące, co prowadzi do sporów dotyczących władztwa i wynikających z tego obowiązków utrzymania. Ponadto, istnieją tzw. „wody niczyje”, dla których administratorem wskazany jest Skarb Państwa. Z uwagi na nieuregulowany stan prawny, wody te nie są objęte bieżącym utrzymaniem przez PGW WP (s. 22).

MAPA: opracowanie na podstawie MPHP 10 oraz danych GUGIK: https://www.geoportal.gov.pl/dane/panstwowyrejestr-granic -

DIAGNOZA STANU ZASOBÓW WODNYCH WRAZ Z PROPOZYCJAMI INWESTYCJI WPŁYWAJĄCYCH NA POPRAWĘ GOSPODARKI WODNEJ NA TERENIE POWIATU RADOMSKIEGO - GLIWICE, GRUDZIEŃ 2021 r. [6]

Wskazania celów strategicznych na rok 2021 są bardzo ogólne, co sprawia, że trudno ocenić, czy udało się je zrealizować w ciągu ostatnich trzech lat. To dopiero wstęp do technicznych działań w terenie. Na podstawie diagnozy i identyfikacji potrzeb określono trzy główne cele strategiczne dla powiatu w zakresie gospodarki wodnej. Pierwszy z nich dotyczy dążenia do wprowadzenia zmian w przepisach, które ułatwią retencję na obszarach rolniczych. Drugi cel koncentruje się na opracowaniu narzędzi finansowych dla zadań związanych z małą retencją oraz konserwacją i modernizacją systemów i urządzeń melioracji wodnych. Trzeci cel, pomimo wdrożonych mechanizmów KPOSK oraz trwających inwestycji, wskazuje na nadal istniejącą potrzebę rozbudowy sieci kanalizacyjnej oraz dofinansowania gmin w tym zakresie (s. 31). Propozycje zagospodarowania wód w Polsce można znaleźć na stronie internetowej BAGNA.PL. [B]

MAPA: Zagrożenia Powodziowego - WODY.ISOK.GOV.PL [5]

MATERIAŁY INFORMACYJNE PSH - WODY PODZIEMNE MIAST POLSKI [4]

Państwowy Instytut Geologiczny oraz Państwowy Instytut Badawczy wskazują na zagrożenia związane z wodami podziemnymi. Wody poziomu czwartorzędowego nie spełniają wymogów dla wód przeznaczonych do celów komunalnych, głównie z powodu wysokich stężeń takich substancji jak: azot azotanowy, azot amonowy, siarczany, siarczki, żelazo, mangan, chrom, rtęć, nikiel, kadm, ołów, formaldehyd, detergenty oraz fenole (s. 14/326). W związku z tym można przypuszczać, że koryta rzeczne, szczególnie te klasyfikowane jako pozaklasowe pod względem czystości, mogą być narażone na podobne skażenia. W rezultacie podtopienia i podmycia mają wpływ na środowisko naturalne oraz na zbudowaną infrastrukturę.

LOKALIZACJA: BARTODZIEJE, POWIAT RADOMSKI - MAPA: ZAGROŻENIA POWODZIOWEGO Z GŁĘBOKOŚCIĄ WODY, obszary na których prawdopodobieństwo wystąpienia powodzi jest niskie i wynosi 0,2% (RAZ NA 500 LAT) - Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej - Państwowy Instytut Badawczy - arkusz: JASTRZĘBIA M-34-19-A-d-4 - źródło: WODY.ISOK.GOV.PL [7]

POWÓDŹ: Jak szerokie rozlewiska  mogą wystąpić w Regionie Radomskim obrazuję powyższa mapa okolic miejscowości Bartodzieje (kierunek północny od Radomia) na rzece Radomce. Rozlewiska mogą być spore i zaskakujące. Dlatego sprawdź sam na jakich terenach mieszkasz linki podane są na końcu artykułu ! A dlaczego powódź jest problematyczna w jej czasie oraz po przejściu fali powodziowej ?
Powódź jest jednym z najgroźniejszych zjawisk naturalnych i niesie ze sobą wiele zagrożeń, zarówno dla ludzi, jak i dla infrastruktury. Szybko rosnący poziom wody może uwięzić ludzi w domach, pojazdach lub na otwartej przestrzeni, prowadząc do utonięć. Silny nurt wody niesie ze sobą różne przedmioty, takie jak kamienie, gałęzie, gruz, które mogą powodować obrażenia. Powodzie mogą pojawić się nagle, zwłaszcza powodzie błyskawiczne, co może uniemożliwić szybkie działanie i ewakuację. Długotrwałe oddziaływanie wody powoduje podmywanie fundamentów, co może prowadzić do zawalenia się budynków. Silne prądy wodne mogą zmywać drogi, mosty, linie kolejowe, co utrudnia transport i ewakuację. Zniszczenia infrastruktury mogą powodować awarie energetyczne i brak dostępu do czystej wody pitnej oraz gazu, co utrudnia codzienne życie i operacje ratunkowe.  Woda powodziowa często miesza się z ściekami, chemikaliami i innymi niebezpiecznymi substancjami, co zagraża zdrowiu poprzez skażenie wody pitnej. Zanieczyszczona woda może przyczyniać się do rozprzestrzeniania się chorób, takich jak cholera, dur brzuszny czy wirusowe zapalenie wątroby typu A. Powódź powoduje wilgoć w budynkach, co sprzyja rozwojowi pleśni, która może wywoływać problemy zdrowotne, zwłaszcza wśród osób z alergiami lub problemami oddechowymi. Woda przewodzi prąd, a zalane instalacje elektryczne mogą stwarzać ryzyko porażenia prądem.  uszkodzenie instalacji gazowych podczas powodzi może prowadzić do wybuchów i pożarów. Powódź może zniszczyć domy, meble, pojazdy, uprawy i inny majątek, co prowadzi do ogromnych strat finansowych. Szybko płynąca woda powoduje erozję gleby, co może zmieniać koryta rzek, prowadzić do osuwisk oraz degradacji środowiska naturalnego. Powódź to złożone zagrożenie, które wpływa na wiele aspektów życia ludzkiego i przyrody, a jej skutki mogą być długotrwałe i trudne do przezwyciężenia.

PO PRZEJŚCIU POWODZI: nadal istnieje wiele zagrożeń, które mogą stanowić poważne ryzyko dla zdrowia, bezpieczeństwa i infrastruktury. Woda powodziowa często miesza się ze ściekami, chemikaliami przemysłowymi i ropopochodnymi. Może to prowadzić do skażenia źródeł wody pitnej i stwarzać ryzyko zatrucia. Kontakt z zanieczyszczoną wodą może prowadzić do rozwoju chorób takich jak cholera, dur brzuszny, czerwonka, zapalenie wątroby typu A, a także infekcje skórne czy problemy żołądkowo-jelitowe. Budynki, które zostały zalane, narażone są na rozwój pleśni, która może powodować problemy zdrowotne, szczególnie u osób z alergiami, astmą i innymi problemami oddechowymi. Powolne wysychanie budynków może prowadzić do degradacji materiałów budowlanych, co zwiększa ryzyko uszkodzeń konstrukcji i rozwoju grzybów. Nawet po ustąpieniu wody, fundamenty i konstrukcje budynków mogą być osłabione. Istnieje ryzyko zawalenia się ścian, dachów lub innych elementów budowli. Nawierzchnie dróg mogą zostać podmyte lub uszkodzone, co zwiększa ryzyko wypadków drogowych. Mosty mogą być niebezpieczne do użytku bez odpowiedniej inspekcji. Zniszczone instalacje elektryczne oraz zalane urządzenia elektryczne mogą nadal stanowić zagrożenie porażenia prądem, zwłaszcza jeśli systemy nie zostały odłączone i naprawione. Uszkodzone instalacje gazowe po powodzi mogą prowadzić do wycieków, co zwiększa ryzyko wybuchów i pożarów. oda powodziowa może zanieczyszczać glebę substancjami chemicznymi, ściekami i metalami ciężkimi, co wpływa na jakość upraw i zdrowie ludzi oraz zwierząt. Powódź może wypchnąć zwierzęta takie jak szczury, węże i insekty z ich siedlisk, co zwiększa ryzyko ukąszeń, chorób przenoszonych przez gryzonie oraz innych zagrożeń.Stojąca woda jest idealnym miejscem do rozmnażania się komarów. Ludzie, którzy doświadczyli powodzi, mogą zmagać się z traumą, stresem pourazowym (PTSD), lękami i depresją z powodu utraty domu, bliskich lub mienia. Strach przed kolejnymi powodziami oraz długotrwałe skutki finansowe i społeczne mogą prowadzić do problemów emocjonalnych i psychicznych. szkodzone systemy kanalizacyjne mogą prowadzić do skażenia środowiska oraz problemów zdrowotnych związanych z niewłaściwym odprowadzaniem ścieków. Zanieczyszczone źródła wody pitnej mogą prowadzić do poważnych problemów zdrowotnych, a także trudności w utrzymaniu podstawowej higieny. Wszystkie te zagrożenia sprawiają, że po ustąpieniu powodzi konieczne jest zachowanie ostrożności i skrupulatne podejście do naprawy szkód, zarówno fizycznych, jak i psychicznych.

Jak się przygotować - oto kilka wskazówek wskazanych przez AI - Przygotowania do powodzi są kluczowe dla minimalizowania strat i ochrony życia. Oto kroki, które powinna podjąć lokalna ludność:

• Śledzenie prognoz i komunikatów
• Regularne monitorowanie prognoz pogody oraz alertów hydrologicznych wydawanych przez lokalne służby.
• Śledzenie poziomu rzek i potoków, szczególnie w obszarach zagrożonych.
• Plan ewakuacji
• Opracowanie i zaplanowanie trasy ewakuacyjnej w przypadku, gdy powódź stanie się zagrożeniem.
• Ustalenie punktów spotkań dla rodziny oraz miejsc schronienia poza obszarami zagrożonymi powodzią.
• Zapoznanie się z lokalnymi sygnałami alarmowymi.
• Przygotowanie zestawu awaryjnego
• Spakowanie niezbędnych rzeczy, takich jak:
• Latarka, baterie, radio na baterie.
• Woda pitna (minimum 3 litry na osobę na dzień).
• Suchy prowiant.
• Apteczka pierwszej pomocy i leki.
• Dokumenty wodoszczelnie zabezpieczone (dowód osobisty, paszport, ubezpieczenia).
•  Ubrania na zmianę oraz koce.
• Zabezpieczenie mienia
• Przeniesienie cennych rzeczy, elektroniki oraz dokumentów na wyższe kondygnacje budynków.
• Zamknięcie okien, drzwi oraz innych otworów budynków.
• Uszczelnienie okien, drzwi piwnic oraz innych miejsc narażonych na zalanie.
• Wyłączenie prądu, gazu i wody w budynku przed ewakuacją.
• Zabezpieczenie pojazdów
• Przemieszczenie samochodów na wyżej położone tereny, z dala od obszarów zagrożonych zalaniem.
• Utrzymanie baku paliwa przynajmniej w połowie pełnego na wypadek konieczności nagłej ewakuacji.
• Współpraca sąsiedzka
• Współdziałanie z sąsiadami, szczególnie w pomaganiu osobom starszym, niepełnosprawnym czy samotnym.
• Ustalanie wspólnych działań na wypadek powodzi i dzielenie się informacjami.
• Zabezpieczenie zwierząt
• Zapewnienie bezpiecznego schronienia dla zwierząt domowych.
• Przygotowanie zapasu karmy i wody dla zwierząt na kilka dni.
• Edukacja i szkolenia
• Udział w szkoleniach organizowanych przez lokalne władze lub służby ratunkowe dotyczących postępowania w razie powodzi.
• Znajomość zasad pierwszej pomocy oraz podstawowych procedur ratunkowych.
• Zachowanie ostrożności po ustąpieniu powodzi
• Powrót do domu dopiero po otrzymaniu zgody od służb ratunkowych.
• Unikanie kontaktu z wodą powodziową, która może być skażona chemikaliami, ściekami lub innymi niebezpiecznymi substancjami.
• Sprawdzenie budynków pod kątem uszkodzeń przed wejściem.

Przygotowanie na powódź wymaga planowania i współpracy, ale te działania mogą znacznie zredukować ryzyko i potencjalne straty.

SPRAWDŹ SAM NA JAKICH TERENACH MIESZKASZ:

HYDROPORTAL:

https://wody.isok.gov.pl/imap_kzgw/?gpmap=gpMZP

SZCZEGÓŁOWE MAPY PDF

https://imapcloud.pl/app/mapa/wodypolskie/9b034918-4170-2d47-8dd9-1b4e24af7c1b/?mapview=50.714516%2C17.165949%2C693782.18s

JAK SIĘ PRZYGOTOWAĆ

http://gotowi.org/

BIBLIOGRAFIA:

[1] https://www.wody.gov.pl/nasze-dzialania/mapy-zagrozenia-i-mapy-ryzyka-powodziowego

[2] https://imapcloud.pl/app/mapa/wodypolskie/9b034918-4170-2d47-8dd9-1b4e24af7c1b/?mapview=51.401938%2C21.316213%2C416269.31s

[3] https://pl.wikipedia.org/wiki/Radom

[4] https://www.pgi.gov.pl/psh/materialy-informacyjne-psh/informatory-psh/wody-podziemne-miast-polski/4168-radom/file.html

[5] https://wody.isok.gov.pl/imap_kzgw/?gpmap=gpMZP

[6] https://modr.mazowsze.pl/images/Fotorelacje/Kon/Ra/Diagnoza.pdf

[7] https://wody.isok.gov.pl/pdf/M34019/M34019Ad4_ZG_02_2019v1.pdf

[A] https://mapa.wirtualneszlaki.pl/rzeki-w-polsce-mapa#10/51.3996/21.1006/Bez_podkladu-Hydrologia_Rzeki

[B] https://bagna.pl/wiedza/rzeki

[C] PL.WIKIPEDIA.ORG 

Obraz Pexels z Pixabay

WYGENEROWANE PRZY POMOCY NARZĘDZI AI: TREŚCI, OBRAZY, ANIMACJE i DŹWIĘKI ZOSTAŁY WYGENEROWANE SYNTETYCZNE, ZMODYFIKOWANE LUB/I ZMANIPULOWANE