BITWA o MIESZKAŃCA: RADOM

Prognoza ludności rezydującej dla Polski na lata 2023-2060 -
- Publikacja GUS 20.12.2023 r.

Na mapie demograficznej Polski zauważalna jest tendencja, która rozpoczęła się w latach 90. XX wieku, polegająca na utracie mieszkańców przez miasta małe i średnie na rzecz dużych aglomeracji stolic wojewódzkich. Zjawisko to jest często tłumaczone ogólnopolskim trendem ujemnego przyrostu naturalnego, kurczeniem się populacji oraz migracją młodzieży akademickiej do głównych ośrodków akademickich, takich jak Trójmiasto, Warszawa, Poznań, Wrocław, Kraków i Rzeszów. Niemniej jednak, na tle ogólnopolskim, pojawiają się pewne wyjątki. Przykładami takich anomalii są Grójec (ok. 17 tys. mieszkańców), który w ciągu ostatnich 23 lat odnotował wzrost liczby mieszkańców o około 8,5%, oraz Warka (ok. 12 tys. mieszkańców), gdzie wzrost wyniósł 9,1%. Podobnie, Grodzisk Mazowiecki (ok. 35 tys. mieszkańców) w tym samym okresie zwiększył liczbę ludności o współczynnik 1,5. Te wyjątki wskazują, że możliwy jest rozwój i przyrost liczby ludności w mniejszych miastach, mimo ogólnych trendów spadkowych. Aby taki rozwój mógł mieć miejsce, musi zostać spełniony szereg specyficznych warunków. Należy do nich zapewnienie szybkich i wygodnych połączeń komunikacyjnych z najbliższą aglomeracją (czas dojazdu do 30-60 minut), rozbudowana infrastruktura społeczna, odpowiadająca na potrzeby mieszkańców małych miast (żłobki, przedszkola, szkoły, placówki medyczne, miejsca rekreacji oraz gastronomii), a także relatywnie niższe ceny nieruchomości w porównaniu do dużych miast. Wymienione cechy spełniają takie miasta jak Grodzisk Mazowiecki, Grójec, Warka oraz, co istotne, Radom. Mimo że Radom dysponuje odpowiednią infrastrukturą oraz dogłębnym połączeniem z Warszawą (połączenie drogowe zostało uruchomione rok temu, a kolejowe cztery lata temu), miasto wciąż doświadcza spadku liczby mieszkańców. Brak efektywnych działań promujących miasto, takich jak kampanie typu „zamieszkaj w Radomiu”, oraz niedostateczna dbałość o wizerunek miasta mogą wpływać na spadek popytu na zmianę miejsca zamieszkania. Brak wystarczających działań promujących miasto powoduje, że Radom nie wykorzystuje swojego potencjału, by skutecznie przyciągać nowych mieszkańców. Biorąc pod uwagę ogólnopolski trend spadku liczby ludności, z wyłączeniem anomalii związanych z konfliktami zbrojnymi, samorządy miast średniej wielkości powinny koncentrować się na pełnieniu funkcji sypialni dla aglomeracji wojewódzkich. Ekonomiczne czynniki, takie jak różnice w cenach nieruchomości między stolicami wojewódzkimi a ich peryferiami, mają kluczowe znaczenie przy podejmowaniu decyzji o zmianie miejsca zamieszkania. W tym kontekście Radom napotyka konkurencję ze strony gmin Powiatu Radomskiego, które oferują rozwiniętą infrastrukturę społeczną przy niższych cenach nieruchomości. Aby Radom mógł skutecznie konkurować o nowych mieszkańców, musi znacząco zwiększyć swoją atrakcyjność. Istnieje wiele trendów urbanistycznych, które mogą zostać wykorzystane w celu uatrakcyjnienia miasta i wzmocnienia jego promocji. Kluczowe będzie skoncentrowanie się na poprawie jakości życia mieszkańców, tworzeniu nowych przestrzeni do życia, a także intensyfikacja działań promujących miasto zarówno w kraju, jak i za granicą.

Smart City to koncepcja inteligentnego miasta, opartego na automatycznym zarządzaniu decyzjami, które są podejmowane na podstawie danych zbieranych z czujników. W skrócie, jest to system, który pozwala na efektywne wykorzystanie nowoczesnych technologii w zarządzaniu miastem. Jednak idea smart city wykracza poza samą automatyzację – może obejmować również szeroką przestrzeń działań samorządu, w tym: Partycypację społeczną, gdzie mieszkańcy mają możliwość aktywnego udziału w procesach decyzyjnych, Zarządzanie informacją miejską, umożliwiając łatwy dostęp do informacji o wydarzeniach, planach i aktualnościach w mieście,  Sterowanie ruchem, co może przyczynić się do eliminacji korków i usprawnienia komunikacji miejskiej,  Automatyzację procesów związanych z remontami i pracami infrastrukturalnymi, co umożliwia łatwiejsze planowanie oraz przewidywanie ścieżki działań remontowych w mieście,  Poprawę bezpieczeństwa dzięki rozbudowanemu systemowi monitoringu miejskiego, który wspiera służby porządkowe w zapewnianiu porządku i ochrony obywateli. Dodatkowym atutem smart city jest cyfryzacja administracji, która usprawnia procesy zarządzania miastem, a także umożliwia dostęp do dużej ilości otwartych danych. Ułatwia to mieszkańcom szybkie uzyskanie informacji oraz podejmowanie decyzji, przyczyniając się do poprawy jakości życia w mieście.

15-Minute City to koncepcja urbanistyczna zakładająca, że każda dzielnica miasta powinna zapewniać dostęp do pełnej infrastruktury społecznej w odległości maksymalnie 15 minut pieszo lub rowerem. Miasto Radom, dzięki swojej wielkości, posiada naturalne predyspozycje do realizacji tego modelu. Niemniej jednak, brak jest szczegółowych opracowań planistycznych, które jednoznacznie potwierdzałyby, że miasto funkcjonuje w ramach tej idei. Aby skutecznie wdrożyć model 15-minutowego miasta, Radom powinien zostać podzielony na precyzyjnie wyznaczone dzielnice, uwzględniające istniejący układ drogowy, a nie sztuczne podziały oparte na ewidencji działek. Takie podejście pozwoli na stworzenie spójnych, funkcjonalnych obszarów, które będą łatwiejsze do zarządzania i rozwoju. Problemem obecnych podziałów administracyjnych, takich jak okręgi wyborcze, jest ich oparcie na numerach działek, a nie spójnych granicach ulicznych, co utrudnia skuteczne planowanie przestrzenne. Każda z wyznaczonych dzielnic powinna posiadać swoje centrum usługowe, wyposażone w pełną infrastrukturę społeczną, obejmującą m.in. przedszkola, przychodnie, szkoły, punkty opieki zdrowotnej oraz inne niezbędne usługi. W miarę potrzeb, należy również uzupełniać istniejącą infrastrukturę w miejscach, gdzie występują braki. Realizacja tego modelu przyczyni się do poprawy jakości życia mieszkańców, zwiększając dostępność usług publicznych i wspierając zrównoważony rozwój miasta. W efekcie, miasto stanie się bardziej przyjazne dla swoich mieszkańców, a jego struktura – bardziej zrównoważona i funkcjonalna.

Green City: Miasto Radom dysponuje znaczną powierzchnią terenów zielonych, co w przeliczeniu na jednego mieszkańca plasuje je wyżej niż Warszawa pod względem dostępności przestrzeni zielonych. Niemniej jednak, takie porównanie może być nieco mylące, ponieważ Radom cechuje się mniejszym zagęszczeniem ludności na jednostkę powierzchni (1 km²), a niezagospodarowane przestrzenie w centralnych częściach miasta, często w postaci nieuporządkowanych skrawków ziemi (np. chwasty, samosiejki), prowadzą do zawyżenia wskaźnika powierzchni zielonych. Pomimo tego, Radom posiada znaczący potencjał do realizacji idei Green City, zwłaszcza w kontekście XIX-wiecznego Śródmieścia, gdzie obecne tereny zielone, mimo iż w dużej mierze zdegradowane, oferują szerokie możliwości do rewitalizacji. Miasto może osiągnąć cele zrównoważonego rozwoju i poprawy jakości życia mieszkańców, bez konieczności wdrażania kosztownych rozwiązań, takich jak zielone dachy czy ściany. Głównym wyzwaniem jest opracowanie kompleksowego modelu harmonijnego zagospodarowania przestrzeni zielonych, z naciskiem na rewitalizację zdegradowanych obszarów w Śródmieściu. Kluczowe będzie przekształcenie zaniedbanych terenów w estetyczne, funkcjonalne i dostępne przestrzenie, które będą sprzyjały rekreacji, poprawie jakości powietrza oraz podniesieniu atrakcyjności miasta. Realizacja tych założeń może przekształcić Radom w miasto zrównoważone, przyjazne dla mieszkańców i turystów, w którym przestrzeń zielona stanowi integralny element życia codziennego, wpływając na podniesienie komfortu życia oraz jakość środowiska miejskiego.

Resilient City: Zdolność miasta do adaptacji w obliczu zmian klimatycznych wymaga znacznych inwestycji, zwłaszcza w Radomiu, gdzie problemy związane z lokalnymi zagrożeniami powodziowymi są szczególnie widoczne. Przykładem działań już uwzględnionych w procesach projektowych jest rewitalizacja Placu Ołdakowskiego, jednak nie rozwiązuje to w pełni problemu związanego z przepełnieniem lokalnych cieków wodnych, takich jak rzeka Mleczna. Jej nadmiar wód, szczególnie w rejonie Starego Radomia, prowadzi do zalewania naturalnych polderów, a przepełnienie koryta skutkuje brakiem skutecznego odprowadzenia wód opadowych z południowej części Śródmieścia i centrum, co prowadzi do lokalnych zalewań, w tym w rejonie Osiedla Planty. Aby skutecznie zminimalizować ryzyko wystąpienia takich zjawisk, konieczne jest wdrożenie skoordynowanych działań infrastrukturalnych. Kluczowe będą inwestycje w rozwój zieleni miejskiej, odbudowę naturalnych polderów, budowę nowoczesnych kolektorów burzowych oraz inne działania związane z poprawą gospodarki wodnej. Tego rodzaju inwestycje są niezbędne dla zapewnienia funkcjonowania miasta w obliczu zmian klimatycznych. Wymagają one jednak znaczących nakładów finansowych oraz zindywidualizowanego podejścia do każdej z dzielnic, co pozwoli na skuteczną adaptację Radomia do zmieniających się warunków klimatycznych.

Historia Miasta: Radom posiada niezwykle bogaty zasób historyczny, który stanowi nieoceniony potencjał turystyczny. Miasto jest świadkiem ważnych wydarzeń, które ukształtowały jego tożsamość, a także jest pełne obiektów, które mogą zainteresować każdego miłośnika historii. Od średniowiecznych korzeni, przez dynamiczny rozwój w okresie nowożytnym, aż po industrialne dziedzictwo XX wieku – Radom ma wiele do zaoferowania. Niestety, pomimo tego bogactwa, przestrzeń ta wciąż nie została odpowiednio wypromowana ani odpowiednio wyeksponowana w sposób, który przyciągnąłby turystów i pozwoliłby w pełni wykorzystać jej potencjał. Śródmieście Radomia, będące sercem miasta, stanowi najistotniejszy element wizualny historycznego wizerunku miasta. Wiele budynków i przestrzeni, które mogłyby opowiadać historię miasta, wymaga jednak pilnego remontu i rewitalizacji. Zniszczenia spowodowane upływem czasu oraz brakiem odpowiednich działań konserwatorskich sprawiają, że znaczna część tego obszaru, szacunkowo około 90%, nie spełnia współczesnych standardów zarówno pod względem estetyki, jak i funkcjonalności. Tak przedstawiona historia, choć pełna wartościowych elementów, nie jest w stanie zaprezentować się w pełni w kontekście współczesnych oczekiwań turystów, zwłaszcza w obliczu tak wielu zaniedbań infrastrukturalnych. Nawet najbardziej starannie przygotowane materiały promujące miasto w przestrzeni cyfrowej nie ukryją tej rozbieżności. Przeciwnie, konfrontacja cyfrowego wizerunku z rzeczywistością, szczególnie w przypadku turystów, którzy mają możliwość bezpośredniego kontaktu z miastem, może prowadzić do rozczarowania. Ostatecznie, z perspektywy turysty, miasto może być postrzegane jako miejscowość, która nie spełnia obietnic zawartych w materiałach promujących ją w Internecie. Aby w pełni wykorzystać potencjał historycznego dziedzictwa Radomia, konieczne jest przeprowadzenie działań rewitalizacyjnych, które pozwolą na odnowienie i ożywienie tej przestrzeni. Właściwa promocja, połączona z inwestycjami w renowację zabytków, może przyciągnąć turystów i stworzyć z Radomia miasto, które nie tylko opowiada historię, ale również tę historię w sposób żywy i angażujący prezentuje. W przeciwnym razie, miasto może stracić szansę na pełne wykorzystanie swojego potencjału turystycznego i gospodarczego.

Duże Wydarzenia Kulturalne: Choć duże wydarzenia kulturalne same w sobie rzadko stanowią bezpośredni czynnik wpływający na zmianę miejsca zamieszkania, to niewątpliwie mogą stanowić ważny element przyciągający turystów na jednodniowe wizyty. Przykładem może być wystawa „Konteksty” w Muzeum Jacka Malczewskiego, która po ogólnopolskiej promocji w TVP przyciągnęła grupy osób z Warszawy. Takie wydarzenia kulturalne mają potencjał, by przyciągnąć odwiedzających, jednak skuteczność tego procesu w dużej mierze zależy od jakości infrastruktury miejskiej oraz atrakcyjności samej trasy, którą przemierzają turyści. Aby wydarzenia kulturalne mogły w pełni pełnić rolę magnesu przyciągającego turystów, konieczne jest zapewnienie odpowiedniego standardu infrastruktury komunikacyjnej oraz usługowej w okolicach miejsc wydarzeń. Szczególnie ważna jest estetyka i funkcjonalność przestrzeni między dworcem a punktami kultury. Należy zadbać o widoczność punktów gastronomicznych, takich jak kawiarnie czy restauracje, które stanowią ważne uzupełnienie oferty turystycznej, a także o zapewnienie, by okolica dzielnicy dworcowej emanowała życiem. Miasto nie może sprawiać wrażenia zaniedbanego, ponieważ takie miejsce zniechęca do dłuższego pobytu. Dodatkowo, kluczową rolę w przyciąganiu turystów pełni oświetlenie i bezpieczeństwo. Cała trasa od dworca do miejsc organizacji wydarzeń kulturalnych powinna być dobrze oświetlona, co zapewni komfort i bezpieczeństwo w godzinach wieczornych. Niestety, w Radomiu od lat zauważalny jest problem z niedostatecznym oświetleniem oraz niską atrakcyjnością chodników, co sprawia, że miasto nie spełnia podstawowych standardów przestrzeni publicznej. Aby Radom mógł stać się rzeczywistym centrum kulturalnym, niezbędna jest spójna strategia poprawy jakości przestrzeni miejskich, szczególnie tych związanych z trasami prowadzącymi do miejsc wydarzeń kulturalnych. Wymaga to zarówno inwestycji w infrastrukturę, jak i przemyślanej promocji usług, które stworzą komfortowe warunki dla odwiedzających. Tylko wówczas duże wydarzenia kulturalne będą mogły stanowić istotny element rozwoju turystyki i promocji miasta.

"Zainteresowanie zakupem nieruchomości wzrosło wśród osób do 34. roku życia, co jest naturalną konsekwencją programu „Bezpieczny Kredyt 2 proc.” kierowanego do tej części społeczeństwa. Ale nadal dominującą grupą wiekową jest ta 35-39 lat, która stanowi 19 proc. wszystkich potencjalnych nabywców." [2] FORBES.PL

"W związku z tym moment, w którym kobiety decydują się na pierwsze dziecko, przesunął się. Dzisiaj jest to 27 lat i 4 miesięcy, jednak kobiety w Polsce coraz bardziej zbliżają się do średniej unijnej, która wynosi 29,5 roku." [3] PARENS.PL

Grupa docelowa działań promujących Radom jako atrakcyjne miejsce do życia obejmuje osoby w wieku 30-40 lat, które są w średniej fazie życia zawodowego i rodzinnego, posiadają dzieci i myślą o zakupie własnej nieruchomości, w tym mieszkań. Zgodnie z wcześniej przeprowadzonymi analizami, osoby te szukają stabilności życiowej, spokoju, lepszej jakości życia oraz dostępu do odpowiedniej infrastruktury mieszkaniowej i społecznej. Kluczowym czynnikiem, który może przyciągnąć je do Radomia, jest możliwość zakupu nieruchomości w korzystniejszych cenach niż w Warszawie, co stanowi istotną motywację do zmiany miejsca zamieszkania. Miasto, z uwagi na swoją lokalizację i coraz lepsze połączenia komunikacyjne z Warszawą, może stać się wygodnym miejscem do życia, łączącym zalety mieszkania poza dużą aglomeracją z dostępem do wielkomiejskich udogodnień. Aby skutecznie dotrzeć do tej grupy, miasto musi dostosować swoje działania promocyjne do specyficznych potrzeb demograficznych i społecznych tej grupy. Należy zwrócić szczególną uwagę na rozwój infrastruktury społecznej, która zaspokoi potrzeby rodzin z dziećmi. Kluczowe będzie zapewnienie dostępu do placówek edukacyjnych, takich jak żłobki, przedszkola oraz szkoły podstawowe i średnie, które umożliwią wygodne życie rodzicom pracującym zawodowo. Ponadto, rozwój infrastruktury zdrowotnej, takich jak przychodnie, apteki oraz dostęp do opieki medycznej, ma również fundamentalne znaczenie dla komfortu życia. Warto również zadbać o inne usługi wspierające codzienne życie rodzin, takie jak centra handlowe, restauracje, kawiarnie oraz przestrzenie rekreacyjne i sportowe. Stworzenie zrównoważonego środowiska, które odpowiada na te potrzeby, sprawi, że miasto stanie się bardziej atrakcyjne i konkurencyjne w stosunku do innych miejsc. Zwiększenie liczby mieszkańców Radomia wpłynie również na rozwój lokalnej gospodarki. Większa liczba mieszkańców generuje większe zapotrzebowanie na usługi, co może przyciągnąć inwestorów, w tym oddziały firm warszawskich, które będą mogły obsługiwać swoje operacje w Radomiu, korzystając z tańszego kosztu życia i pracy. Będzie to sprzyjać rozwojowi nowych miejsc pracy, w tym dla mieszkańców Radomia, oraz poprawi kondycję lokalnego rynku nieruchomości. Należy jednak zaznaczyć, że proces przyciągania nowych mieszkańców do Radomia to przedsięwzięcie długofalowe, które nie może opierać się jedynie na krótkoterminowych działaniach promocyjnych. Samorząd musi systematycznie podejmować decyzje, które będą miały wpływ na dalszy rozwój miasta, w tym na poprawę jakości przestrzeni publicznej, dostępność usług, a także na tworzenie sprzyjających warunków do osiedlania się rodzin w Radomiu. Długofalowa polityka samorządowa powinna opierać się na integracji działań w zakresie rozwoju mieszkalnictwa, infrastruktury społecznej oraz rozwoju lokalnego rynku pracy. Zwiększenie liczby mieszkańców, przy jednoczesnym rozwoju infrastruktury, w tym transportowej, będzie miało pozytywny wpływ na odbudowę znaczenia Radomia w regionie i umożliwi miastu ponowne pełnienie roli kluczowego ośrodka administracyjnego, społecznego oraz gospodarczego. Proces ten jest jednak skomplikowanym wyzwaniem, które wymaga ścisłej współpracy między samorządem, mieszkańcami, przedsiębiorcami oraz innymi podmiotami działającymi na rzecz rozwoju miasta. Warto zauważyć, że choć jest to długotrwały proces, jego efekty mogą znacząco zmienić oblicze Radomia, przyczyniając się do zwiększenia atrakcyjności miasta, zarówno dla mieszkańców, jak i inwestorów.

W procesie rozwoju Miasta Radom kluczowym celem powinno być zbudowanie silnej pozycji w obrębie szeroko pojętego obszaru funkcjonalnego, którego fundamenty już zostały położone w ramach Stowarzyszenia Radomski Obszar Funkcjonalny (ROF). Jest to inicjatywa mająca na celu zintegrowanie działań rozwojowych między miastem a okolicznymi gminami, co pozwala na efektywne wykorzystanie zasobów oraz wspólne rozwiązywanie problemów regionalnych. Aby w pełni wykorzystać potencjał ROF, Radom powinien stać się liderem w tym procesie, wyznaczając kierunki rozwoju, które będą korzystne zarówno dla samego miasta, jak i dla jego sąsiadów. W ramach tej wizji Radom ma szansę stać się centrum regionu radomskiego, obejmującego obszar dawnego województwa radomskiego, z silną rolą koordynacyjną, pełniąc funkcje centotwórcze w takich obszarach jak gospodarka, infrastruktura, edukacja, zdrowie czy kultura. Radom jako centrum regionu mógłby zapewniać mieszkańcom ościennych gmin dostęp do wysokiej jakości usług oraz ułatwić im codzienne życie poprzez dostępność pracy, edukacji, placówek medycznych oraz instytucji kultury. Rozwijanie funkcji centotwórczych wymaga przede wszystkim skoncentrowania się na budowie infrastruktury regionalnej, która nie tylko wspiera rozwój gospodarczy miasta, ale także zwiększa komfort życia mieszkańców. Chodzi tu o inwestycje w komunikację, zarówno transport publiczny, jak i drogi, które umożliwią szybki i łatwy dostęp do Radomia. Wymaga to również dostosowania infrastruktury społecznej do potrzeb mieszkańców, w tym zapewnienia odpowiedniej liczby przedszkoli, szkół, placówek zdrowia, instytucji kulturalnych czy sportowych. Równocześnie Radom powinien dążyć do integracji z otaczającymi go gminami, tworząc wspólne projekty, które wzmocnią lokalne rynki pracy oraz umożliwią sprawniejsze zarządzanie zasobami naturalnymi, środowiskowymi i przestrzennymi. Poprzez rozwój współpracy z gminami sąsiednimi, miasto zyska możliwość wypracowania rozwiązań korzystnych zarówno dla siebie, jak i dla obszaru ROF. Co więcej, rozwój funkcji centotwórczych, oparty na integracji z obszarami wiejskimi i podmiejskimi, może okazać się kluczowym elementem w zatrzymaniu negatywnych trendów demograficznych, szczególnie w kontekście rosnącej migracji młodszych mieszkańców do większych ośrodków miejskich. Zapewnienie wysokiej jakości życia w Radomiu i jego okolicach, w tym dostęp do pracy, edukacji oraz pełnej infrastruktury społecznej, może skutkować napływem nowych mieszkańców, tym samym przyczyniając się do wzmocnienia gospodarki miasta i poprawy jakości życia. Podkreślenia wymaga, że realizacja tego celu nie jest procesem krótkoterminowym, jednak efekty długofalowe – w postaci zwiększonego napływu inwestycji oraz mieszkańców, wzmocnienia pozycji Radomia w regionie, a także lepszej jakości życia – mogą okazać się kluczowe dla rozwoju miasta w perspektywie kolejnych lat. Należy zatem podjąć decyzje strategiczne, które umożliwią Radomiowi stały rozwój, jednocześnie stawiając go w roli kluczowego centrum w regionie.

Uwaga: W kontekście rozwoju Miasta Radom, wciąż pojawiają się pomysły oparte na ideach Slow City oraz Silver Economy, czyli spowolnionego tempa życia oraz skoncentrowania działań na obsłudze rosnącej grupy osób starszych. Chociaż te koncepcje mogą mieć swoje miejsce w miastach o szczególnych cechach turystycznych, uzdrowiskowych lub w miejscach o specyficznych potrzebach seniorów, to w przypadku Radomia, a także innych miast o podobnym charakterze, ich realizacja może prowadzić do poważnych wyzwań rozwojowych. Na podstawie analiz demograficznych i trendów w populacji, można zauważyć, że w miastach, które zdecydowały się na wdrożenie idei Slow City oraz Silver Economy, dochodzi do zauważalnego zaburzenia struktury wiekowej mieszkańców. Krzywa liczby osób w wieku poprodukcyjnym wypłaszcza się, co jest wynikiem ujemnego przyrostu naturalnego oraz niskiego wskaźnika migracji. Z jednej strony zwiększa się liczba osób starszych, z drugiej zaś maleje liczba mieszkańców w wieku produkcyjnym. Taka sytuacja prowadzi do wzrostu kosztów utrzymania miasta, ponieważ utrzymanie infrastruktury, świadczenie usług publicznych i pomoc społeczna dla seniorów stają się coraz bardziej kosztowne. Jednocześnie liczba osób w aktywnym wieku, które wytwarzają dochód i przyczyniają się do wzrostu gospodarczego miasta, maleje, co może skutkować ograniczonymi wpływami do budżetu miejskiego. Kiedy mówimy o wdrożeniu modelu Slow City oraz Silver Economy, powinniśmy uwzględnić specyficzne warunki, które takie podejście może wymusić na strukturze gospodarki miejskiej. Dla miast, które nie są ośrodkami turystycznymi ani uzdrowiskami, a ich rozwój opiera się w dużej mierze na funkcjach przemysłowych, handlowych czy administracyjnych, przyjęcie tej strategii może prowadzić do stagnacji. Zamiast generować dynamikę wzrostu, tego typu polityka może wprowadzać niepotrzebne ograniczenia w pozyskiwaniu nowych mieszkańców, inwestycji oraz rozwoju przedsiębiorczości. W Radomiu, który znajduje się w bliskiej odległości od Warszawy, a jego potencjał urbanistyczny i infrastrukturalny jest wciąż niezrealizowany, skupienie się na idei Slow City oraz Silver Economy może oznaczać utratę okazji na poprawę konkurencyjności miasta. Takie podejście może spowodować, że Radom, zamiast stać się dynamicznym centrum regionu, zacznie borykać się z narastającymi problemami związanymi z migracją ludności młodszej oraz dalszym zanikiem funkcji społecznych i administracyjnych. Dodatkowo, rosnące koszty utrzymania i świadczenia usług dla starszych mieszkańców, bez realnego wsparcia ze strony aktywnej młodszej populacji, mogą prowadzić do pogłębiających się trudności finansowych i rozwojowych. Miasto Radom, chcąc realnie konkurować z innymi ośrodkami w Polsce, powinno skupić się na rozwoju zrównoważonym, obejmującym różne grupy wiekowe i społecznościowe, oraz na dynamicznej współpracy z Warszawą i sąsiednimi gminami. Radom ma szansę stać się centrum regionu, które nie tylko przyciąga nowych mieszkańców i inwestycje, ale również oferuje dobrze rozwiniętą infrastrukturę i usługi społeczne. Zamiast zacieśniać działania wyłącznie wokół potrzeb seniorów, należy zainwestować w tworzenie przestrzeni, które będą atrakcyjne dla rodzin, młodszych osób zawodowo aktywnych oraz przedsiębiorców. Koncentracja na szerokim spektrum potrzeb mieszkańców, z naciskiem na innowacyjność i rozwój nowoczesnych usług, może zapewnić Radomiowi stabilny rozwój w przyszłości. Dodatkowo, miasto powinno dążyć do zatrzymania odpływu mieszkańców, głównie przez poprawę jakości życia, rozwój infrastruktury, w tym transportu publicznego, edukacji, opieki zdrowotnej, oraz szerokiej oferty kulturalnej i rekreacyjnej. Zrównoważony rozwój, który obejmuje różne grupy wiekowe, może okazać się kluczem do skutecznego rozwoju i zapewnienia konkurencyjności miasta na tle innych ośrodków w Polsce. Zatem, przestrzegam przed wchodzeniem w ślepą uliczkę rozwoju opartego wyłącznie na koncepcjach Slow City i Silver Economy. Zamiast tego, Radom powinien skoncentrować się na tworzeniu atrakcyjnego, zrównoważonego środowiska, które przyciągnie młodsze pokolenia, przedsiębiorców i inwestycje.

Radom, miasto o dużym potencjale, znajduje się w kluczowym momencie swojego rozwoju, w którym konieczne jest podjęcie strategicznych decyzji, mogących wpłynąć na przyszłość tej metropolii. Miasto boryka się z wieloma wyzwaniami, takimi jak spadek liczby mieszkańców, degradacja przestrzeni publicznych, problemy z infrastrukturą oraz niedostateczne wykorzystanie swojego potencjału w kontekście bliskości do Warszawy. Jednak równocześnie Radom posiada szereg atutów, które mogą przyczynić się do jego dalszego rozwoju. Przede wszystkim, miasto powinno skoncentrować się na przyciąganiu nowych mieszkańców, szczególnie osób w przedziale wiekowym 30-40 lat, które poszukują możliwości zakupu własnego mieszkania, a także rozwoju zawodowego. Tego typu inwestycje, jak np. w rozwój infrastruktury społecznej (przedszkola, szkoły, służba zdrowia, usługi) oraz komunikacyjnej (szybkie połączenia z Warszawą), mogą stać się katalizatorem wzrostu liczby mieszkańców i poprawy jakości życia w Radomiu. W tym kontekście warto postawić na rozwój funkcji centrotwórczych i na budowanie Radomia jako centrum regionu, zarówno w sensie administracyjnym, jak i gospodarczym. Kolejnym kluczowym aspektem jest strategia rozwoju przestrzennego, uwzględniająca rewitalizację śródmieścia oraz lepsze wykorzystanie dostępnych terenów. Należy zadbać o to, by przestrzeń miejska była atrakcyjna, dostępna i bezpieczna dla mieszkańców, a infrastruktura społeczna – dostosowana do zmieniających się potrzeb. Ponadto, miasto powinno unikać błędów związanych z nadmiernym skoncentrowaniem działań na obsłudze osób starszych, co może prowadzić do negatywnych konsekwencji demograficznych, takich jak nierównowaga pomiędzy grupami wiekowymi i związane z tym problemy finansowe. Zamiast kierować się jedynie koncepcjami Slow City czy Silver Economy, które mogą okazać się pułapką rozwojową dla miast o niskim poziomie turystyki, Radom powinien skupić się na zrównoważonym rozwoju, który uwzględnia potrzeby różnych grup społecznych – od młodszych mieszkańców po seniorów. Kluczowym celem powinna być nie tylko poprawa jakości życia obecnych mieszkańców, ale także zwiększenie atrakcyjności miasta dla nowych osób, zwłaszcza w kontekście jego lokalizacji względem Warszawy. Miasto, jako część szerszego obszaru funkcjonalnego (Radomski Obszar Funkcjonalny), ma potencjał, by stać się ważnym ośrodkiem regionu, pełniąc funkcje administracyjne, gospodarcze i usługowe dla okolicznych gmin. Rozwój tych funkcji, w tym wzrost liczby przedsiębiorstw oraz poprawa infrastruktury, może przyczynić się do pozytywnej dynamiki w Radomiu. Warto, aby samorząd miasta podjął skoordynowane działania, które umożliwią miastu realizację jego potencjału i przyciągną nowych inwestorów oraz mieszkańców. Długofalowa strategia Radomia powinna zakładać również poprawę jego wizerunku – zarówno wewnętrznego, jak i zewnętrznego, poprzez promocję bogatej historii miasta, rewitalizację przestrzeni publicznych oraz inwestycje w kulturę i turystykę. Duże wydarzenia kulturalne mogą stanowić jeden z elementów przyciągających turystów, ale tylko wtedy, gdy miasto będzie odpowiednio przygotowane, a infrastruktura będzie w pełni funkcjonująca i atrakcyjna. Podsumowując, Radom stoi przed szansą na dynamiczny rozwój, jednak kluczem do sukcesu jest zintegrowanie działań promujących miasto i region z rozwojem infrastruktury oraz uwzględnienie potrzeb różnych grup społecznych. Miasto powinno skupić się na wykorzystaniu swojej bliskości do Warszawy, przyciąganiu nowych mieszkańców i inwestycji, jednocześnie poprawiając jakość życia i funkcjonalność przestrzeni publicznych.

BIBLIOGRAFIA:

[1] Prognoza ludności rezydującej dla Polski na lata 2023-2060 - Publikacja GUS 20.12.2023 r.

[2] https://www.forbes.pl/nieruchomosci/preferencje-zakupowe-na-rynku-mieszkaniowym-kobiety-stanowily-61-proc-potencjalnych/775ym6l

[3] https://parens.pl/leczenie-co-warto-wiedziec/ciaza-po-30-stce-czy-to-dobry-moment-na-pierwsze-dziecko/

[4] https://www.polskawliczbach.pl/Grojec#dane-demograficzne

[5] https://www.polskawliczbach.pl/Warka#dane-demograficzne

[6] https://www.polskawliczbach.pl/Grodzisk_Mazowiecki#dane-demograficzne

 WYGENEROWANE PRZY POMOCY NARZĘDZI AI: TREŚCI, OBRAZY, ANIMACJE i DŹWIĘKI ZOSTAŁY WYGENEROWANE SYNTETYCZNE, ZMODYFIKOWANE LUB/I ZMANIPULOWANE